Logistics là gì? Khái niệm, vai trò và các hoạt động chính

Logistics là gì và nó thể hiện vai trò của mình như thế nào trong thực tế? Bài viết này sẽ phân tích khái niệm, vai trò và các hoạt động...

I. Logistics là gì? Định nghĩa cốt lõi

Logistics là quá trình lập kế hoạch, thực thi và kiểm soát việc di chuyển và lưu trữ hàng hóa, dịch vụ và thông tin liên quan một cách hiệu quả và tối ưu, từ điểm xuất phát đến điểm tiêu thụ.

Mục tiêu cuối cùng của logistics là đáp ứng yêu cầu của khách hàng bằng cách đảm bảo 7 Yếu Tố Đúng (7 Rights): Đúng sản phẩm, Đúng số lượng, Đúng điều kiện, Đúng nơi, Đúng lúc, Đúng khách hàng, và Đúng chi phí.

Các hoạt động vận chuyển hàng hóa tại cảng

II. Phân tích vai trò và hoạt động của Logistics trong chuỗi giá trị

Một hệ thống logistics toàn diện không phải là một khối thống nhất, mà được chia thành nhiều giai đoạn chuyên biệt, mỗi giai đoạn phục vụ một mục tiêu kinh doanh khác nhau.

1. Logistics Đầu Vào (Inbound Logistics): Hỗ Trợ Mua Hàng và Sản Xuất

Đây là tất cả các hoạt động logistics diễn ra trước khi quá trình sản xuất bắt đầu.

Vai trò: Đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu, linh kiện từ các nhà cung cấp về đến nhà máy một cách ổn định, kịp thời và với chi phí thấp nhất.

Các hoạt động chính:

• Làm việc với nhà cung cấp để lên lịch giao hàng.

• Thực hiện và quản lý quá trình vận chuyển nguyên vật liệu (bằng xe tải, container...).

• Làm các thủ tục nhập khẩu, thông quan (nếu có).

• Quản lý kho nguyên vật liệu, đảm bảo cung cấp đủ cho dây chuyền sản xuất.

2. Logistics Nội Bộ (Internal Logistics / In-house Logistics)

Đây là các hoạt động logistics diễn ra bên trong phạm vi của nhà máy hoặc kho hàng.

Vai trò: Tối ưu hóa dòng chảy di chuyển của vật tư và bán thành phẩm giữa các công đoạn sản xuất, giữa các phân xưởng hoặc giữa các kho.

Các hoạt động chính:

• Vận chuyển nội bộ bằng xe nâng, xe kéo, robot tự hành (AGV).

• Quản lý kho bán thành phẩm.

• Cung ứng vật tư đến tận chân dây chuyền sản xuất (line feeding).

• Đảm bảo an toàn cho hàng hóa và nhân viên trong quá trình di chuyển nội bộ.

3. Logistics Đầu Ra (Outbound Logistics): Đưa Sản Phẩm Đến Tay Khách Hàng

Đây là giai đoạn logistics quen thuộc nhất, diễn ra sau khi sản phẩm đã được sản xuất xong.

Vai trò: Lưu trữ, quản lý và phân phối thành phẩm đến các kênh bán hàng (nhà phân phối, đại lý, cửa hàng) hoặc trực tiếp đến người tiêu dùng cuối cùng.

Các hoạt động chính:

Quản lý kho thành phẩm (áp dụng FIFO, FEFO...).

• Xử lý đơn hàng, soạn hàng (picking) và đóng gói (packing).

• Lên kế hoạch và thực hiện vận chuyển, giao hàng.

• Quản lý hoạt động giao hàng chặng cuối (last-mile delivery).

4. Logistics Thu Hồi (Reverse Logistics): Dòng Chảy Ngược Chiều

Đây là một lĩnh vực ngày càng quan trọng trong logistics hiện đại.

• Vai trò: Quản lý dòng hàng hóa di chuyển ngược từ người tiêu dùng trở lại doanh nghiệp.

• Các hoạt động chính:

  • Xử lý hàng hóa bị trả lại, thu hồi sản phẩm lỗi để sửa chữa hoặc bảo hành.

  • Thu gom bao bì đã qua sử dụng để tái chế.

  • Thanh lý hàng tồn kho, hàng lỗi mốt.

Quy trình hoạt động logistics tại doanh nghiệp

III. Sự phối hợp là chìa khóa của hệ thống Logistics hiệu quả

Một hệ thống logistics mạnh không chỉ là làm tốt từng mảng (đầu vào, nội bộ, đầu ra, thu hồi) một cách riêng rẽ. Sức mạnh thực sự đến từ khả năng kết nối và phối hợp nhịp nhàng giữa tất cả các giai đoạn này. Dữ liệu từ logistics đầu ra (doanh số bán hàng) phải được sử dụng để dự báo và lên kế hoạch cho logistics đầu vào (nhập nguyên vật liệu).

Ứng dụng công nghệ, AI vào hoạt động logistics là xu hướng tương lai

Công nghệ đóng vai trò là chất kết dính, với các hệ thống như WMS (Quản lý kho), TMS (Quản lý vận tải) giúp tạo ra một dòng chảy thông tin thông suốt, liên kết mọi hoạt động lại với nhau.

Qua phân tích trên, chúng ta có thể thấy logistics là một chức năng kinh doanh đa tầng, đa dạng, len lỏi vào từng giai đoạn trong chuỗi giá trị của một sản phẩm. Hiểu rõ và tối ưu hóa hoạt động logistics ở từng khâu – Đầu vào, Nội bộ, Đầu ra và Thu hồi – chính là chìa khóa để doanh nghiệp xây dựng một chuỗi cung ứng vững chắc, có khả năng phản ứng nhanh và chiếm lĩnh lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Dù là logistics đầu vào, đầu ra hay nội bộ, việc đảm bảo an toàn cho hàng hóa trong quá trình vận chuyển và lưu trữ là yêu cầu tiên quyết. DARAVIN cung cấp các giải pháp chằng buộc và bảo vệ hàng hóa như dây tăng đơ, lưới quấn pallet,... chuyên nghiệp, đồng hành cùng doanh nghiệp trong mọi giai đoạn của chuỗi giá trị. Hãy truy cập daravin.vn để tìm hiểu thêm.